Michał Wołodyjowski z narzeczoną, Anusią Borzobohatą, jadą na swój ślub. W czasie podróży napadają na nich bandyci. Rycerz odpiera ich atak, lecz w wyniku napadu chora Anusia umiera. Zrozpaczony Michał postanawia wstąpić do klasztoru. Tymczasem Zagłoba spotyka podczas konwokacji dawnych przyjaciół Wołodyjowskiego, Ketlinga i Nowowiejskiego. Dowiaduje się wówczas o perypetiach pana Michała. Postanawia wyciągnąć go z klasztoru. Dostaje się do wnętrza budynku i mówi Michałowi, że Ketling jest umierający i pragnie zobaczyć go przed śmiercią. Ten zgadza się odwiedzić przyjaciela. Wkrótce mistyfikacja wychodzi na jaw. Do pozostania wśród rycerzy namawia Michała hetman Sobieski.

Pan Michał, Zagłoba, pani Makowiecka oraz Krzysia i Basia miło spędzają czas w dworku Ketlinga. Zagłoba chce wyswatać przyjaciela z Basią, ale serce pana Michała zwraca się w stronę Krzysi. Tymczasem Sobieski wysyła Wołodyjowskiego na Dzikie Pola, w celu odbudowania ważnej dla obrony kraju, stanicy Chreptiów. Przed wyjazdem pan Michał oświadcza się Krzysi. Oboje postanawiają jednak przez jakiś czas utrzymać ten fakt w tajemnicy.

Podczas nieobecności Wołodyjowskiego do swojego dworku powraca z Kurlandii Ketling. Między nim a Krzysią rodzi się uczucie. Dziewczyna znalazła się w trudnej sytuacji. Kocha Ketlinga, ale wiąże ją z panem Michałem narzeczeńska umowa. Nie chcąc jej łamać, Krzysia postanawia iść do klasztoru.

Wołodyjowski dowiaduje się, dlaczego Krzysia chce pójść do klasztoru. Postanawia zemścić się na Ketlingu. Zamiast do walki dochodzi jednak do pojednania i Michał oddaje rękę Krzysi rywalowi. Wkrótce zapłakana Barbara wyznaje małemu rycerzowi miłość.

Pan Michał udaje się do Chrepitiowa, niedaleko granicy mołdawskiej, gdzie ma objąć urząd komendanta stanicy. Tam oczekuje na przybycie oddziału jego żołnierzy, z którymi ma przyjechać Basia. Tymczasem w drodze oddział natyka się na wojska tatarskie, uciekające z pola bitwy pod stanicą. Wywiązuje się potyczka. Basię ponosi koń, który wpada wraz z nią do głębokiego jaru. Na miejsce wypadku szybko dociera zakochany w pani Wołodyjowskiej młody Tatar Azja.

Do Chreptiowa, wraz z córką Ewą, przyjeżdża ojciec Adama Nowowiejskiego. Stary Nowowiejski rozpoznaje Azję, który - jak się okazuje - wychowywał się w jego własnym domu. Kiedy młody Azja zaczął romansować z Ewą, rozgniewany szlachcic zrobił z niego niewolnika. Niebawem chłopak uciekł. Teraz ojciec Ewy żąda, aby Tatar do niego wrócił, skoro jest jego niewolnikiem. Ten w pierwszej chwili nie przyznaje się do niczego. Wkrótce jednak zmienia zdanie i wyznaje, że jest synem Tuhaj-beja, wielkiego tatarskiego wodza.

W Chreptiowie trwają poważne pertraktacje. Wysłannik hetmana Sobieskiego, podstoli Bogusz, stara się nakłonić Azję, by ten przeciągnął na stronę Rzeczypospolitej liczne oddziały tatarskie. Wygórowane żądania Mellechowicza wykluczają jednak kompromis. Tymczasem Basia dokłada wszelkich starań, by odżyły uczucia łączące niegdyś Azję i Ewę Nowowiejską. Wołodyjowska nie domyśla się, że Tatar jest w niej zakochany.

Ze stanicy wyrusza wyprawa do Raszkowa. Ewce Nowowiejskiej towarzyszy Basia. Azja usiłuje ją porwać, ale dzielna Wołodyjowska rani Tatara i rzuca się do ucieczki. Okaleczony Azja postanawia się zemścić. Podpala Raszków i zabija starego Nowowiejskiego, jego córkę oddaje zaś w ręce Tatarów. Basia dociera do stanicy w stanie skrajnego wyczerpania.

Ciężko chora Basia powoli odzyskuje zdrowie. Tymczasem Adam Nowowiejski rozpacza po stracie ojca i siostry. Za zgodą Wołodyjowskiego wyrusza z oddziałem żołnierzy na poszukiwanie Azji. Udaje im się odnaleźć jego obozowisko. Przygotowują zasadzkę i napadają na obóz w nocy. Tatarzy zostają wybici, Azja zaś ginie w okrutnych mękach.

Wołodyjowski otrzymuje od hetmana nowy rozkaz. Ma jak najszybciej wyruszyć do twierdzy w Kamieńcu, dokąd zmierza także sułtan z całą swoją armią. Basia postanawia towarzyszyć mężowi w tej niebezpiecznej wyprawie. Po drodze Wołodyjowscy spotykają Ketlinga i Krystynę, którzy także zmierzają do twierdzy kamienieckiej.

Pan Michał zostaje komendantem górnego zamku w Kamieńcu, natomiast nadzór nad artylerią sprawuje Ketling. Chcąc podtrzymać na duchu obrońców twierdzy, obaj dowódcy składają przysięgę, że nigdy się nie poddadzą. Tymczasem dyplomaci nie wierzą w możliwość utrzymania zamku. Biskup rozpoczyna pertraktacje z Turkami.

Udaje się odeprzeć kolejne ataki Turków. Pomimo to wkrótce dochodzi do podpisania rozejmu. Wojsko opuszcza zamek, wyjeżdżają także Basia i Zagłoba. Wierni przysiędze Michał i Ketling pozostają jednak w twierdzy i wysadzają ją w powietrze. W pogrzebie Wołodyjowskiego bierze udział sam hetman Sobieski. Nad trumną dzielnego żołnierza unosi jego złamaną szablę.