Do przebywającego w Dreźnie Kościuszki przybywają delegaci z kraju, prosząc, by wrócił i stanął na czele powstania. . . W Krakowie zbieranie funduszy na wojsko... Chłopi przygotowują się do walki... Do Krakowa przybywa Kościuszko, zostaje wybrany Naczelnikiem i składa przysięgę na rynku... Wyrusza pod Racławice... Bitwa, zwycięstwo, defilada... W te wydarzenia została wpisana opowieść o miłości porucznika Jana Milewskiego do Hanki, którą wuj opiekun przeznaczył jednak innemu. Prośby porucznika nie odnoszą żadnego skutku. Tym "innym" okazuje się Kazik, przyjaciel Janka... W czasie bitwy pod Racławicami Janek zostaje ranny, ratuje go Kazik i obiecuje, że odda mu Hankę.